ناخن جویدن یکی از عادت‌های رایج در بین کودکان است که ممکن است از سنین بسیار پایین شروع شود و در صورت عدم توجه و اصلاح، به یک عادت پایدار تبدیل گردد. این رفتار به عنوان یک عادت نادرست شناخته می‌شود که می‌تواند تاثیرات منفی بر سلامت جسمانی و روانی کودک داشته باشد. در این مقاله، به بررسی علل ناخن جویدن در کودکان، پیامدهای آن و راه‌های مقابله با این عادت می‌پردازیم.
### **علل ناخن جویدن در کودکان**
دلایل مختلفی می‌توانند منجر به بروز عادت ناخن جویدن در کودکان شوند. برخی از این علل عبارتند از:
#### ۱٫ **استرس و اضطراب**
بسیاری از کودکان در واکنش به استرس، نگرانی یا اضطراب، به ناخن جویدن روی می‌آورند. موقعیت‌هایی مانند فشارهای مدرسه، تغییرات در محیط خانواده (مثل طلاق والدین) یا نگرانی‌های روزمره می‌توانند باعث ایجاد این عادت در کودکان شوند. این عمل به کودک کمک می‌کند تا بخشی از استرس خود را تخلیه کند و به عنوان یک مکانیسم آرام‌بخش عمل می‌کند.
#### ۲٫ **کسل شدن یا بی‌حوصلگی**
بعضی کودکان وقتی بی‌حوصله هستند یا فعالیت کافی ندارند، ناخن‌های خود را می‌جوند. این عادت ممکن است در طول فعالیت‌های آرام مانند تماشای تلویزیون یا گوش دادن به داستان به وجود آید.
#### ۳٫ **تقلید از دیگران**
کودکان از محیط خود و افراد پیرامون‌شان الگو می‌گیرند. اگر یکی از اعضای خانواده یا دوستان کودک ناخن می‌جود، کودک ممکن است این رفتار را تقلید کند و به مرور زمان به یک عادت تبدیل شود.
#### ۴٫ **عادت‌های عصبی**
ناخن جویدن ممکن است به عنوان یکی از عادت‌های عصبی کودک ظاهر شود. برخی کودکان ناخن‌های خود را می‌جوند به این دلیل که از طریق این رفتار نوعی تسکین یا آرامش عصبی پیدا می‌کنند. این عمل مشابه عادت‌های دیگر مانند مکیدن انگشت یا کشیدن موها است.
### **پیامدهای ناخن جویدن در کودکان**
در حالی که ناخن جویدن ممکن است در ابتدا بدون مشکل به نظر برسد، اما این عادت می‌تواند پیامدهای مختلفی بر سلامت کودک داشته باشد:
#### ۱٫ **آسیب به ناخن‌ها و انگشتان**
ناخن جویدن می‌تواند به ساختار ناخن و بستر ناخن آسیب برساند و باعث **خونریزی، زخم یا عفونت** در ناحیه انگشتان شود. همچنین، به مرور زمان این عادت می‌تواند باعث تغییر شکل ناخن‌ها و رشد نامناسب آنها شود.
#### ۲٫ **عفونت‌های دهانی**
کودکانی که به طور مداوم ناخن‌های خود را می‌جوند، ممکن است باکتری‌ها و میکروب‌های موجود روی انگشتان خود را به دهان منتقل کنند. این می‌تواند منجر به **عفونت‌های دهانی، التهاب لثه و بیماری‌های مرتبط با دهان و دندان** شود.
#### ۳٫ **مشکلات دندانی**
فشار ناشی از جویدن مداوم ناخن‌ها می‌تواند به **نابسامانی‌های دندانی** مانند تغییر در شکل و تراز دندان‌ها منجر شود. این فشار مداوم بر روی دندان‌ها و فک، می‌تواند باعث مشکلات ارتودنسی در آینده شود.
#### ۴٫ **کاهش اعتماد به نفس**
ناخن جویدن ممکن است به کاهش اعتماد به نفس کودک منجر شود. کودکانی که از این عادت رنج می‌برند، ممکن است به دلیل ظاهر ناخن‌های خود در حضور دیگران احساس شرمساری کنند و در نتیجه در موقعیت‌های اجتماعی با مشکلاتی مواجه شوند.
### **راه‌های درمان و پیشگیری از ناخن جویدن در کودکان**
درمان عادت ناخن جویدن نیازمند صبر و حمایت والدین است. راه‌های مختلفی برای کمک به کودک در ترک این عادت وجود دارد که به چند مورد مهم آن اشاره می‌کنیم:
#### ۱٫ **شناسایی علت اصلی**
برای مقابله با این عادت، ابتدا باید علت اصلی آن را شناسایی کنید. اگر ناخن جویدن به دلیل استرس یا اضطراب است، تلاش کنید منابع استرس کودک را کاهش دهید و به او روش‌های مدیریت استرس را آموزش دهید. گاهی اوقات صحبت کردن با کودک و فهمیدن احساسات او می‌تواند کمک‌کننده باشد.
#### ۲٫ **پاداش‌دهی و تقویت رفتار مثبت**
تشویق کودک به رفتارهای مثبت می‌تواند نقش مهمی در ترک این عادت داشته باشد. برای مثال، می‌توانید برای کودک خود برنامه‌ای تنظیم کنید که هر زمان از ناخن جویدن خودداری کرد، یک پاداش کوچک دریافت کند. این پاداش‌ها می‌تواند شامل تشویق‌های کلامی، برچسب‌های تشویقی یا جایزه‌های کوچکی باشد.
#### ۳٫ **مشغول نگه‌داشتن دستان کودک**
یکی از روش‌های موثر در کاهش عادت ناخن جویدن، مشغول نگه‌داشتن دستان کودک است. می‌توانید به کودک خود فعالیت‌هایی پیشنهاد دهید که دستان او را درگیر کند، مانند نقاشی کردن، بازی با خمیر بازی یا استفاده از اسباب‌بازی‌های مخصوص فشردن که به کاهش استرس کمک می‌کنند.
#### ۴٫ **استفاده از لاک‌های تلخ**
در داروخانه‌ها لاک‌هایی وجود دارند که طعم تلخی دارند و می‌توانند برای کودکان استفاده شوند. این لاک‌ها زمانی که کودک ناخن خود را می‌جود، طعمی ناخوشایند ایجاد می‌کنند و به تدریج کودک را از این عادت باز می‌دارند.
#### ۵٫ **مدیریت استرس**
آموزش روش‌های مدیریت استرس به کودک می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. تکنیک‌های **تنفس عمیق، مدیتیشن** و **تمرینات آرامش‌بخش** می‌توانند به کودک کمک کنند تا در شرایط استرس‌زا آرامش بیشتری پیدا کند و به جای ناخن جویدن از این روش‌ها استفاده کند.
#### ۶٫ **استفاده از دستکش یا پوشاندن ناخن‌ها**
در برخی موارد، پوشاندن ناخن‌های کودک با دستکش‌های نرم یا بانداژ می‌تواند به جلوگیری از ناخن جویدن کمک کند. این روش به کودک یادآوری می‌کند که نباید ناخن‌های خود را بجود و به تدریج این عادت را ترک کند.
### **نتیجه‌گیری**
ناخن جویدن در کودکان یک عادت رایج است که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند استرس، بی‌حوصلگی یا تقلید از دیگران به وجود آید. این عادت ممکن است تاثیرات منفی بر سلامت جسمی و روانی کودک داشته باشد، از جمله آسیب به ناخن‌ها، عفونت‌های دهانی و مشکلات دندانی. با این حال، والدین می‌توانند با صبر و استفاده از روش‌های مختلف، به کودک خود کمک کنند تا این عادت را ترک کند و سلامت دهان و دندان خود را حفظ کند. توجه به احساسات کودک و ارائه حمایت‌های روانی و عاطفی از اهمیت بسیاری برخوردار است تا کودک بتواند به تدریج از این عادت نادرست دست بکشد
