بسیاری افراد ازبدرنگی دندانهایشان رنج می برند و بسیاری نیز مایلند كه دندانهای سفیدتری داشته باشند. رنگ دندان تحت شرایط ارثی و محیطی می باشد. دندانهای افراد رنگین پوست بسیار سفید بنظر می آیند كه در واقع اینطور نیست و زمینه تیره تر پوست آنها ایجاد خطای دید نموده و باعث می شود كه دندانهایشان سفیدتر دیده شوند. معذالك بسیاری از مردم دندانهای تیره تری دارند كه با رنگ پوستشان متناسب نمی باشد و ممكن است این تیرگی ژنی بوده و یا بطور اكتسابی بوجود آمده باشد. عوامل متعددی در بروز بدرنگی دندان موثرند. با پیشرفت سن رنگ دندانها تیره تر می گردد. مصرف بعضی از داروها مثل تتراسایكلین ها در زمان حاملگی و در كودكی رنگ دندانها را تغییر می دهد، زیرا كه این داروها تمایل به تركیب با انساج سخت بدن دارد. مصرف دخانیات و مواد غذایی رنگی باعث تغییر رنگ خارجی دندان می گردد. بیماریهایی مثل اریتروبلاستوز، هماتوپورفیریا و آلكاپتونوری از عوامل بدرنگی دندان می باشند. مسمومیت با فلوراید (فلوروزیس) و برخی از اختلالات و نواقص تكاملی و اكتسابی در مینا و عاج نیز در تغییر رنگ دندان مؤثرند. از دیگر موارد تغییر دهنده رنگ دندانها می توان از ضربه به دندان و خونریزی داخلی آن و در برخی موارد از معالجه ریشه نام برد.
بلیچینگ چگونه کار می کند ؟
به طور کلی درمان بلیچینگ بر اساس آن که برای دندانهای زنده یا دندانهای درمان ریشه شده انجام گیرد و یا آنکه که در منزل توسط بیمار یا در مطب توسط دندانپزشک صورت پذیرد به چند دسته تقسیم می گردد
بلیچینگ نان وایتال ( غیر زنده )
این نوع درمان بیشتر برای تعداد دندان محدود و اغلب در مواردی انجام می گیرد که دندانهای درمان ریشه شده ای وجود دارد که بر اثر اختلالاتی در فرایند درمان ریشه پس از انجام درمان تاج دندان تغییر رنگ پیدا نموده است
بلیچینگ وایتال ( زنده )
این درمان اغلب برای دندان های سالم و عموماً درباره بیمارانی کاربرد دارد که فقط از رنگ عمومی دندان های خود رضایت ندارند. این نوع درمان بسته به آنکه در مطب دندانپزشکی یا در خانه توسط بیمار بکار گیری شود به انواع بلیچینگ هوم و بلیچینگ آفیس تقسیم می گردد
البته مواد مورد استفاده در هر دو روش شبیه به هم هستند اما از غلظت های بسیار متفاوتی برخوردارند و نوع مورد استفاده در مطب دندانپزشکی اثری فوری و در یک جلسه داشته البته ممکن است مقدار کمی حساسیت ایجاد نمایند. اما نوع مورد استفاده در خانه غلظت کمتر و در نتیجه اثر آهسته تر و مدت درمان طولانی تری دارد و از سویی احتمال بروز حساسیت در آن کمتر است
بسیار محتمل است که بنابر تشخیص دندانپزشک روشی مرکب از هر دو تکنیک در برنامه اقدام قرار گیرد و بهتر است در این موارد تصمیم گیری را به عهده دندانپزشک خود بگذارید
▪از چه موادی برای سفیدكردن دندان ها استفاده می شود؟
به طورمعمول از دو ماده هیدروژن پراكساید و كارباماید پراكساید استفاده می شود كه به صورت ژل تهیه شده و در سرنگهایی پلاستیكی به بازار عرضه می شوند.
▪آیا برای استفاده از این مواد به وسایل خاصی احتیاج هست؟
دندانپزشك از دندانها قالب گیری بعمل آورده و یك قاشقك نرم از جنس پلاستیك های نرم و شفاف كه دندانها را در بر می گیرد می سازد. ماده سفیدكننده فقط بر روی سطوح و دندانهایی در قاشقك مالیده می شود كه در معرض دید بوده و احتیاج به سفیدتر شدن دارند.
▪چه مراقبت هایی در طول درمان لازم است؟
هركارخانه سازنده ای بروشور حاوی اطلاعات و دستورات را ضمیمه كرده است. مراقبت هایی كه عمومیت داشته و بیماران باید رعایت كنند عبارتند از:
۱ ) از قاشقك سفید كننده برای هر دو فك همزمان استفاده نشود، چونكه این عمل برای بیمار مزاحمت ایجاد نموده و بهتر است نیز بیمار دندانهای یك فك را در ابتدا سفید نموده و مؤثر بودن آن را در قیاس با دندانهای فك مقابل مشاهده كند.
۲ ) از ژل سفید كننده فقط برای سطوح بیرونی و یا دندانهایی كه در صحبت كردن و یا خندیدن به چشم می آیند استفاده شود.
۳ ) از مقدار تجویز شده تجاوز نشود و اینطور نیست كه با مصرف بیشتر، دندانها بیشتر و یا زودتر سفید شوند.
۴ – در مواقعی كه قاشقك حاوی ژل سفیدكننده در دهان قرار دارد از مصرف مایعات و یا غذاها خودداری شود.
۵ ) زمان تجویز شده، دقیقاً رعایت شود.
۶ ) از فشردن قاشقك حاوی ژل با فشار دندانهای فك مقابل و یا با دست اجتناب شود.
۷ ) در طول دوره درمان از خوردن و آشامیدن مواد غذایی رنگی مثل قهوه، چای، انواع كولاها، سبزی و انواع سس های رنگی امتناع شود.
۸ ) سیگار نكشید و از خوردن و آشامیدن میوه های ترش و اسیدی مثل مركبات و تنقلاتی مثل لواشك، تمرهندی و … خودداری شود.
۹ ) از همه مهمتر قبل از استفاده دندانها را بخوبی مسواك زده و با نخ نیز تمیز نمائید.
▪آیا استفاده از مواد سفیدكننده دندان ضرردارد؟
دو ماده ای كه به طور رایج استفاده می شوند موادی هستند كه سالهاست به عنوان دهانشویه استفاده شده و مورد تأئید جوامع دندانپزشكی می باشند. ولی مصرف آنها، گاهی ممكن است عوارضی چون حساسیت به دارو و یا حساس شدن دندانها را به دنبال داشته باشد. در مورد حساسیت به دارو مصرف آن به كلی قطع می گردد ولی در صورت حساس شدن دندان، باید اطلاع داشت كه این حساس شدن گذرا بوده و با تمهیداتی كه دندانپزشك بكار می برد، برطرف می گردد. معمولاً یكی دو روز فاصله انداختن بین جلسات استفاده، حساسیت دندان را بهبود می بخشد.
▪مواد سفیدكننده در چه تغییر رنگهایی تجویز می گردد؟
برخی از ضایعات و نواقص دندانی مثل بد ساخته شدن مینا و عاج به این درمان پاسخ موثری نداده و نیاز به درمانهای تكمیلی مثل لامینیت دارند. دندانهایی كه بسیار حساس می باشند نیز كاندید خوبی نمی باشند و در زنان باردار و شیرده نیز توصیه نمی گردند. از نظر نوع رنگ دندانهایی كه رنگشان در گروه زرد و نارنجی و قهوه ای است، به درمان بهتر پاسخ داده و دندانهایی كه رنگ زمینه ای آنها خاكستری یا آبی است در برابر درمان مقاومت داشته و نیاز به درمانهای تكمیلی مثل لامینیت و روكش های چینی دارند.
▪آیا استفاده از مواد سفیدكننده بدون تجویز پزشك مجازاست؟
استفاده از این مواد بدون نظر و تجویز دندانپزشك توصیه نمی گردد و تركیب شیمیایی و درصد مواد متشكله فعال آنها متفاوت است و برای هر بیماری نحوه مصرف و مقدار مواد مورد نیاز فرق می كند.
▪قبل از درمان چه مواردی باید رعایت شود؟
دندانپزشك با معاینه دندانها پركردگیهایی را كه ترك و نشتی دارند شناسایی و مجدداً ترمیم می نماید. ضمناً دندانهای پوسیده نیز باید ترمیم شوند. اگر قرار است ترمیمی زیبایی و یا روكش چینی و همرنگ با دندان صورت گیرد، این درمانها در جهت هماهنگی رنگ آنها با دندانهای دیگر به بعد از درمان سفید كردن موكول شوند.
▪چه مدت طول می كشد تا دندانها سفیدتر شوند؟
مدت درمان بستگی به چند عامل دارد:
– رنگ زمینه ای دندان و میزان تیرگی آن
– همكاری بیمار و زمان استفاده
– نسبت و درصد ماده فعال ژل سفیدكننده
